معمولا همه ما انتظار داریم که بچه‌هایمان برای رفتن به مدرسه هیجان‌زده و بی‌نهایت خوشحال باشند، اما اغلب بچه‌ها نگرانی‌هایی در مورد اولین روز مدرسه دارند. بهترین راه برای کمک به آنها در درجه اول، شناختن این مسائل و نگرانی‌ها است در این مبحث به 10 مورد از عواملی که موجب نگرانی و ترس بچه‌ها می‌شوند اشاره می‌کنیم:
ترس از موقعیت جدید
شاید حتی طبیعی باشد که بچه‌ها هم مانند بسیاری از بزرگسالان از برخورد با موقعیت‌های تازه دچار اضطراب و نگرانی شوند. این نگرانی در هر تغییر موقعیت و روبه‌رو شدن با موقعیت جدید ممکن است رخ بدهد حالا فرقی ندارد اولین روز مدرسه باشد، یا عوض کردن مدرسه یا هر موقعیت دیگر. برای مقابله با این مشکل، با کودک خود صحبت کنید و سعی نمائید هر چه بیشتر در مورد موقعیت جدیدی که قرار است با آن روبه‌رو شود توضیح دهید. هر چه بیشتر بداند چه چیزی در انتظار اوست، بهتر می‌تواند با آن کنار بیاید. بهترین کار این است که با هم تمرین کنید، نقش بازی کنید، خاطره بگویید و هر کاری دیگری که اطلاعاتی در مورد موقعیت تازه به او بدهد و از نگرانیش کم کند. یک راه دیگر هم این است که برنامه کاری خود را به گونه‌ای تنظیم کنید که دست کم در چند روز اول مدرسه، کودک را همراهی کنید تا نگرانی‌هایش برطرف شود و اعتماد به نفس بیشتری پیدا کند.
ترس از شکست
اغلب بچه‌ها نگرانند که نکند تکالیف مدرسه سخت باشد، یا از عهده انجام آن برنیایند. ممکن است نگران باشند که اگر سر کلاس، مخاطب معلم قرار بگیرند، جواب سوال را بلد نباشند و یا به درستی رفتار نکنند. به کودک خود اطمینان بدهید که همه اشتباه می‌کنند و اشتباه کردن جزئی از یادگیری است همچنین تلاش و کوشش او را مورد تشویق قرار دهید.
ترس از امتحان
برخی از کودکان از امتحان می‌ترسند و در روز امتحان عملکرد ضعیفی از خود نشان می‌دهند. اغلب این کودکان، نگران گذشتن وقت و از دست دادن زمان هستند و اعتماد به نفس پائینی دارند. به کودکتان اطمینان دهید که اگر به خوبی مطالعه کرده باشد، جایی برای ترس و نگرانی نیست. با او موقعیت امتحان را تمرین کنید از او سوال بپرسید و هرگز در مورد امتحان، او را مضطرب و عصبی نکنید. با امتحان خیلی عادی برخورد کنید و اعتماد به نفس کودک را تقویت نمائید.
ترس از جمع
بچه‌ها معمولا نگران سازگاری با محیط، پیدا کردن دوست، نحوه نگرش دیگران به آنها، مورد امتحان قرار گرفتن و ترک شدن از طرف دیگران هستند. به کودک خود اطمینان ببخشید تا با موقعیت‌های اجتماعی روبه‌رو شود نه آنکه از آنها فرار کند. با او در مورد مهارت‌های دوست‌یابی صحبت کنید و به او یاد بدهید که چطور با مردم رفتار کند. به نظر انجمن ملی روان‌شناسان مدرسه NASP، آموزش مهارت‌های ارتباطی ، حل‌مسئله و حل‌اختلاف به کودکان کمک می‌کند که با هر موقعیت اجتماعی برخورد مناسبی داشته باشند.
ترس از نمره
بچه‌ها نگرانند که چگونه نمرات عالی کسب کنند، از ریاضی گرفته تا هنر، نمره بیست بگیرند و معدل عالی داشته باشند. به کودک خود یادآوری کنید که تلاش او اهمیت دارد ولی از او انتظار کمال‌طلبی افراطی ندارید. مهم نیست اگر نمرات عالی نگیرد مهم این است که تلاش کند.
استرس
برخی از کودکان زمانی که محیط مدرسه، بی‌نظم باشد یا سازمان‌دهی کافی نداشته باشد، دچار استرس می‌شوند برخی از آنها فکر می‌کنند همه چیزهایی که از آنها خواسته می‌شود، منطقی نیستند و آنها با شرایط سخت و غیر‌قابل قبولی روبه‌رو هستند. از این جهت، والدین می‌توانند به فرزندانشان کمک کنند که در مورد مشکلات خود صحبت کنند و به دنبال راه‌حل باشند شاید لازم باشد گاهی والدین دخالت کنند و برای تغییر شرایط نامطلوب با مسئولین مدرسه گفتگو کنند. گاهی هم لازم است خود دانش‌آموزان برای تغییر شرایط کاری انجام دهند. ممکن است شرایطی هم باشد که خارج از کنترل باشد در این صورت باید به کودکان، سازگاری با محیط نامناسب و در عین حفظ ارزش‌های شخصی را آموخت.
ترس از گروه بندی
برخی از بچه‌ها همیشه نگرانند که نکند آنها در کارهای تیمی پذیرفته نشوند مثلا وقتی بچه‌ها برای بازی فوتبال یا سایر ورزش‌ها، گروه‌بندی و یارکشی انجام می‌دهند، ممکن است کودک از گروه جا بماند یا سطح عملکردش مورد تائید دوستانش نباشد و خلاصه به گروهی راه پیدا نکند. بیشتر بچه‌ها این موقعیت را بسیار استرس‌زا و ناراحت کننده می‌یابند. به کودک خود قوت قلب بدهید و به او بفهمانید که همیشه قرار نیست عملکردش مورد پذیرش دیگران باشد، همیشه قرار نیست برنده یا بهترین باشد. می‌تواند با تمرین روی مهارت‌های مورد نظرش در خارج از مدرسه، عملکردش خودش را بهبود بخشد. اگر هم باز مورد پذیرش قرار نگرفت به دنبال موقعیت‌های دیگر باشد.
فشار همسالان
بیشتر کودکان و نوجوانان می‌خواهند در بین همسالان خود پذیرفته شوند آنها نگران نگرش و احساس دیگران نسبت به خودشان هستند. فرزندتان را تشویق کنید در مورد مسائلش با شما صحبت کند، بیان مسئله می‌تواند به او در حل آن کمک کند. فراموش نکنید قرار نیست شما به جای او فکر کنید و به جای او مشکل را حل کنید شما باید همراه او باشید تا او به طور مستقل به دنبال راه‌حل بگردد و مشکلش را رفع کند. استقلال فکر و عمل کودک را محترم بشمارید ولی همیشه همراه او باشید.
ترس از مورد آزار قرار گرفتن
بیشتر بچه‌ها نگران آزار و اذیت قلدرهای مدرسه هستند. کتک خوردن، مسخره شدن، تحقیر شدن و سوژه شدن توسط بچه‌های آزارگر مدرسه آنها را نگران می‌کند. سعی کنید مشکلات فرزندتان را بفهمید. به او بیاموزید که بچه‌های قلدر، از آزار دیگران لذت می‌برند و اگر آنها بدانند که می‌توانند با این کارها او را شرمنده یا نگران کنند، به کارشان ادامه خواهند داد. اما اگر کودک بیاموزد که این رفتارها را نادیده بگیرد، خونسردی خود را حفظ کند و در مواقع لزوم از خود دفاع کند نه آنکه بازیچه آزارگران شود، اعتماد به نفس بیشتر پیدا می‌کند. مطرح کردن مشکل با مسئولین مدرسه، نیز می‌تواند به او کمک کند.
شرایط خانه
برخی از اوقات تعدادی از کودکانی که نمی خواهند به مدرسه بروند، مشکلی با مدرسه ندارند بلکه به خاطر شرایط خاص خانوادگی خود است که از مدرسه می‌گریزند. این کودکان فکر می‌کنند در خانه بیشتر مورد نیاز هستند، زیرا ممکن است یکی از والدینشان به کمک آنها نیاز داشته باشد یا افسرده و بی‌پناه باشد. در این صورت نیاز به حمایت و دخالت مددکاران اجتماعی و روان شناسان مدرسه به وجود می‌آید که به تغییر شرایط زندگی کودک در منزل بپردازند.
گاهی نیز تولد یک نوزاد که تمام توجه والدین را به خود جلب کرده است نیز می‌تواند حسادت کودک بزرگتر را برانگیزد و او نگران باشد که با ترک منزل به سمت مدرسه اندک توجه والدین را هم از دست خواهد داد و حس می‌کند ترک خواهد شد. در این موارد نیز شناسایی مشکل به حل آن کمک خواهد کرد.