آیا جو و حال و هوای مدرسه مهم است؟ آیا رابطه‌ای بین جو و محیط مدرسه با موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان وجود دارد؟ ممکن است این سوالات به نظر پاسخ‌های بسیار بدیهی داشته باشند اما واقعیت این است که هنوز در بسیاری از نظام‌های آموزشی و در ذهن اکثریت آموزشگران و والدین این باور وجود دارد که مدرسه تنها جای درس خواندن است و بس؛ و هر تلاشی برای تغییر حال و هوای مدرسه منجر به حواسپرتی و دور شدن از کارکرد اصلی آموزش و پرورش است.
در کنار این نگاه سنتی به مقوله آموزش، سالهاست که بسیاری از نظام‌های آموزشی جهان به خصوص در کشورهای اسکاندیناوی که کارنامه درخشانی در توسعه تعلیم و تربیت مدرن و موفق دارند، توجه به احساسات و نیازهای عاطفی و اجتماعی دانش‌آموزان نیز در کنار تلاش برای ارتقای کیفیت آموزشی اهمیت پیدا کرده است. در رویکرد جدید این سیستم‌های آموزشی، یادگیری و شادی و احساسات مثبت در هم گره خورده‌اند در نتیجه لزوما کلاس‌های درس به صورت خشک و با دیسیپلین زیاد اداره نمی‌شوند بلکه سعی می‌شود ارائه دروس با روش‌های خلاق و مشارکتی توأم با احساس خوب و ارتباط مثبت بین معلم و شاگرد صورت گیرد.
از سوی دیگر جدا از کلاس‌های درس، تلاش می‌شود جو و محیط مدرسه نیز نقش انگیزه‌بخش، حمایتگر و جذب‌کننده داشته باشد. برای مثال توجه به رنگ‌آمیزی شاد دیوارها و نیمکت‌ها، رسیدگی به باغچه و فضای‌سبز حیاط مدرسه و همچنین داشتن فعالیت‌های فوق‌برنامه شاد و سرگرم‌کننده همچون مسابقات ورزشی، نمایشگاه‌های نقاشی و کاردستی، گروه‌های موسیقی و نمایش همه و همه تلاشی است در جهت ایجاد جو مثبت و حمایتگر از جوانب مختلف زندگی کودکی و نوجوانی.
تحقیقی که در سال 2016 در نشریه "پژوهش آموزشی" منتشر شده بود نشان می‌داد که جو و حال و هوای مدرسه تاثیر زیادی بر موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان دارد. این تحقیق پیمایشی که به طور دامنه‌دار در طول 15 سال در چند مدرسه در بخش‌های مختلف جهان انجام گرفته بود ادعا می‌کرد که دانش‌آموزان در مدارس و کلاس‌هایی که جو مثبت، حمایتگر و شادی‌بخشی وجود داشت، عملکرد تحصیلی بهتری داشتند.
ممکن است با مطالعه نتایج این تحقیق این تصور ایجاد شود که ایجاد جو با نشاط و جذاب در مدرسه بستگی زیادی به بودجه و امکانات اقتصادی مدارس و خانواده‌ها دارد. اما خبر خوب اینکه نتایج این تحقیق ثابت می‌کنند که ایجاد جو مثبت در مدارس ارتباط معناداری با پایگاه اجتماعی- اقتصادی دانش‌آموزان و امکانات مدرسه ندارد بلکه نکته کلیدی رویکرد معلمان و کادر آموزشی مدارس است که نقش تعیین‌کننده‌ای در انتخاب روش‌ها و شرایطی دارد که می‌تواند حتی بدون هزینه پول زیاد، جوّ مثبت و انگیزه‌بخشی را در کلاس‌های درس و محیط کلی مدرسه ایجاد نماید.
برای مثال بزرگداشت روز تولد دانش‌آموزان یا معلمان لزوما نباید با برگزاری جشن‌های پرخرج و خرید هدایای گرانبها توام باشد. اختصاص زمان مشخصی برای فعالیت‌های شاد و درست کردن یک کاردستی دسته‌جمعی به‌مراتب تاثیر بیشتری دارد. همچنین برگزاری مراسم شعرخوانی، نمایشگاه نقاشی و کاردستی و اجرای نمایشنامه نیز کار پرخرجی نیست اما بر ایجاد فضای شاد و تشویق کننده در مدرسه موثر است. نگه‌داشتن چند گلدان و سپردن مسئولیت مراقبت از آنها به دانش‌آموزان نیز بعید است هزینه زیادی داشته باشد اما می‌تواند جو روح‌نوازی را ایجاد نماید.
به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت آموزش زمانی موثر و ماندگار است که توام با احساس خوب و مثبت باشد. بخشیدن انرژی و انگیزه به دانش‌آموزان نیز تنها از طریق به‌کارگیری معلمان خبره و با مدارک تحصیلی بالا به دست نمی‌آید بلکه گاهی حتی یک نگاه محبت‌آمیز، داشتن لبخند بر لب و ارتباط موثر با دانش‌آموزان می‌تواند همه آن چیزی باشد که دانش‌آموزان به خصوص در مناطقی که از پایگاه اقتصادی و اجتماعی پائین‌تری برخوردار هستند، شوق تحصیل و خودشکوفایی را برانگیزد.