سیلابس پیشنهادی برای تدریس جامعه‌شناسی آموزش و پرورش

نمونه طرح درس جامعه شناسی آموزش و پرورش

نمونه طرح درس پیشنهادی برای ارائه درس جامعه شناسی آموزش و پرورش برای مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد

اگر کتاب «جامعه شناسی آموزش و پرورش» نوشته توماس برونسکی و نسیما حسن را برای تدریس در مقطع کارشناسی یا کارشناسی ارشد انتخاب کرده‌اید، طرح درس پیشنهادی مبتنی بر مطالب کتاب را در اینجا می‌توانید ببینید.

معرفی کتاب را اینجا بخوانید.
لینک خرید با تخفیف ۱۵٪ کد تخفیف اختصاصی: amoozmag


اهداف آموزشی: 
دانشجو در این درس ...


۱. مهمترین نظریات و نظریه‌پردازان حوزۀ جامعه‌شناسی آموزش و پرورش را می‌شناسد.

۲. نظریات کارکردگرایانه، انتقادی و تفسیری را با هم مقایسه می‌کند.

۳. روش‌های تحقیق این حوزه را می‌شناسد و به کار می‌برد.

۴. دربارۀ عمده‌ترین مسائل جامعه‌شناسی آموزش و پرورش (طبقه، نژاد، جنسیت، معلولیت و ...) بحث می‌کند.

۵. دربارۀ سمت و سوی سیاستگذاری در حوزه تعلیم و تربیت و تبعات آن بحث می‌کند.

۶. نقش‌آفرینان حوزۀ تعلیم و تربیت و مسائل هر یک را می‌شناسد.

۷. مسائل آموزش و پرورش ایران را بر اساس آموخته‌هایش در این درس تحلیل می‌کند.

۸. متون کلاسیک منتخب حوزۀ جامعه‌شناسی آموزش و پرورش را عمیقاً مطالعه می‌کند.

۹. آثار ادبی و هنری حوزۀ جامعه‌شناسی آموزش و پرورش را تحلیل می‌کند.

۱۰. در حوزۀ جامعه‌شناسی آموزش و پرورش تولید محتوا می‌کند.

۱۱. از طریق شرکت در کلاس‌ها و فعالیت‌های گروهی در یادگیری جمعی مشارکت می‌کند.

منبع:
برونسکی، توماس. حسن، نسیما. (۱۴۰۰). جامعه‌شناسی آموزش و پرورش. ترجمه نوگل روحانی. تهران: هوش ناب

تکالیف و فعالیت‌های درسی:
تکالیف پیشنهادی به دو گروه اصلی انفرادی و گروهی تقسیم می‌شوند. در بخش تکالیف انفرادی هم برخی از فعالیت‌ها به صورت نوشتاری و برخی گفتاری است. تلاش شده که فعالیت‌های متنوع و جذابی برای درس در نظر گرفته شود و به قابلیت‌های مختلف دانشجو در زمینه نوشتار، گفتار و ایفای نقش فعال در کار گروهی توجه شود.

معیارهای نمره‌دهی مقاله پایانی:
در صورتی که مایل باشید به جای امتحان پایان‌ترم، مقاله پایانی در نظر بگیرید می‌توانید از معیارهای پیشنهادی ذیل استفاده کنید. نظام ارزشیابی درس:
در این بخش کلیه فعالیت‌های نمره‌دار درس مشخص شده و به اطلاع دانشجو می‌رسد.تقویم ترم:
تقویم ترم بر اساس ترم ۴ ماهه و ۱۶ هفته درسی به قرار ذیل است.یک نمونه از جدول برنامه هفتگی:
بهتر است برای هر هفته یک برنامه درسی کامل و منسجم در اختیار دانشجو قرار گیرد. در این جدول به صورت آگاهانه افعال به صورت ضمیر اول شخص مفرد در نظر گرفته شده تا دانشجو احساس کند مستقیما مخاطب قرار گرفته است.برنامه هفتگی پیشنهادی شامل منبع مطالعاتی، کلمات کلیدی و اهداف یادگیری:

برنامه درسی  هفته دوم
منبع مطالعاتی: فصل اول جامعه‌شناسی و مطالعات آموزش و پرورش
کلمات کلیدی: جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، فلسفه، آموزش‌دیده، آموزش و پرورش‌ بینش جامعه‌شناختی، آزمایش برهم زننده، قباسی، استقرایی، شکلگیری نظریه، شواهد، فرضیه، نظریات کلان، نظریات متوسط، نظریه کلاسیک

اهداف یادگیری:
۱- می‌توانم اهمیت رشته‌های فلسفه، روانشناسی و جامعه‌شناسی را در مطالعات آموزش و پرورش توضیح دهم.
۲- می‌توانم محدودیت‌های هر یک از رشته‌های فلسفه، روانشناسی و جامعه‌شناسی را در مطالعات آموزش شناسایی کنم.
۳- می‌توانم کلیدواژه‌های درس را تعریف کنم و معادل انگلیسی آن‌ها را بشناسم.
۴- می‌توانم با مشارکت فعال در گروه، به یادگیری جمعی‌مان کمک کنم.

 

برنامه درسی  هفته سوم
منبع مطالعاتی: فصل دوم: جامعه‌شناسی آموزش و پرورش اولیه
کلمات کلیدی: جامعه، جامعه صنعتی، تغییرات اجتماعی، تغییرات تکوینی، تغییرات انقلابی، فردگرایی، ایدئولوژی، همبستگی اجتماعی، جامعه‌شناسی، جامعه‌شناسی آموزش و پرورش، تربیت اخلاقی، نظریه جنوب، گزلشافت، گماینشافت

نظریه/نظریه‌پردازان کلیدی: ابن خلدون، تونیس، مارکس، دورکیم

اهداف یادگیری:
۱- می‌توانم ویژگی‌های جامعه‌شناسی ابن خلدون را توضیح دهم.
۲- می‌توانم تاثیر شهرنشینی و مدرنیته را بر شکلگیری جامعه‌شناسی شرح دهم.
۳- می‌توانم جامعه‌شناسی دورکیم و مفهوم تربیت اخلاقی او را توضیح دهم.
۴- می‌توانم تغییرات اجتماعی تکاملی و انقلابی را با هم مقایسه کنم.
۵- می‌توانم کلیدواژه‌های درس را تعریف کنم و معادل انگلیسی آن‌ها را بشناسم.
۶- می‌توانم با مشارکت فعال در گروه، به یادگیری جمعی‌مان کمک کنم.


برنامه درسی  هفته چهارم
منبع مطالعاتی: فصل سوم: رویکردهای اولیه به تحقیق جامعه‌شناختی
کلمات کلیدی: تحقیق، اثباتگرایی، ماتریالیسم تاریخی، ساختار اجتماعی، کنش اجتماعی، گونه آرمانی، تفهم (فهم همدلانه)
نظریه/نظریه‌پردازان کلیدی: کنت، مارکس، دورکیم، وبر
اهداف یادگیری:
۱- می‌توانم تاریخ شکلگیری روش تحقیق جامعه‌شناختی را بشناسم.
۲- می‌توانم تاثیر اثباتگرایی را بر جامعه‌شناسی و پژوهش اجتماعی توضیح دهم.
۳- می‌توانم اثبات‌گرایی کنت/ دورکیم و مارکس را با هم مقایسه کنم.
۴- می‌توانم کاربرد پژوهش در نظریه‌پردازی جامعه‌شناسان کلاسیک را تشخیص دهم.
۵- می‌توانم ایجاد رویکرد کمی و کیفی تحقیق را در کار جامعه‌شناسان کلاسیک با مثال توضیح دهم.
۶- می‌توانم نقدهای وارده به نظریات و روش‌های تحقیق جامعه‌شناسان کلاسیک را بشناسم.
۷- می‌توانم کلیدواژه‌های درس را تعریف کنم و معادل انگلیسی آن‌ها را بشناسم.
۸- می‌توانم با مشارکت فعال در گروه، به یادگیری جمعی‌مان کمک کنم.


برنامه درسی  هفته پنجم
منبع مطالعاتی: فصل چهارم: بسط جامعه‌شناسی آموزش و پرورش
کلمات کلیدی: کارکردگرایی، مارکسیسم، فمینیسم، پست‌مدرنیسم، پداگوژی انتقادی، نظریات کلان، شناخت‌شناسی، غایت‌شناسی، نسبی‌گرایی، تجربه‌گرایی، عقلگرایی، فابیانیسم، جامعه‌شناسی شناخت، نظریات جهان‌شمول، بومی‌سازی جامعه‌شناسی، نظریه حساب سیاسی، جامعه‌شناسی نوین آموزش و پرورش، هژمونی
نظریه/نظریه‌پردازان کلیدی: دیویس و مور، پارسونز، برنشتاین، ویلیس، آلتوسر،  فوکو، گرامشی، مکتب فرانکفورت
اهداف یادگیری:
۱- می‌توانم رابطه بین آموزش و پرورش و قشربندی را از دیدگاه نظریات مختلف تشخیص دهم.
۲- تاریخ و علت شکلگیری نظریه حساب سیاسی را بشناسم.
۳- خاستگاه جامعه‌شناسی نوین آموزش و پرورش  و گرایش سیاسی-اجتماعی آن را بشناسم.
۴- نقش کارکردگرایی ساختاری را در جامعه‌شناسی آمریکایی تشخیص دهم.
۵- می‌توانم نقدهای پست‌مدرنسیم به نظام آموزشی و جامعه‌شناسی شناخت را بیان کنم.
۶- ریشه‌های آموزش انتقادی را در نئومارکسیسم ردیابی کنم.
۷- نقدهای وارد بر جامعه‌شناسی شمالی را بشناسم.
۸- می‌توانم کلیدواژه‌های درس را تعریف کنم و معادل انگلیسی آن‌ها را بشناسم.
۹- می‌توانم با مشارکت فعال در گروه، به یادگیری جمعی‌مان کمک کنم.


برنامه درسی  هفته ششم
منبع مطالعاتی: فصل پنجم: آموزش انتقادی و رادیکال
کلمات کلیدی: عدالت اجتماعی، تحول، آگاهی انتقادی، محرومیت اجتماعی، یادگیری بانکی
نظریه/نظریه‌پردازان کلیدی: فریره، ژیرو، مک‌لارن
اهداف یادگیری:
۱- می‌توانم شکلگیری آموزش انتقادی را توضیح دهم.
۲- می‌توانم مفاهیم اصلی در نظریه پائولو فریره را توضیح دهم.
۳- می‌توانم نقد ژیرو به نظام آموزشی را بشناسم.
۴- می‌توانم آموزش رادیکال مک‌لارن را توضیح دهم.
۵- می‌توانم پداگوژی‌ آلترناتیو هیپ‌هاپ را توضیح دهم.
۶- می‌توانم اهمیت پداگوژی انتقادی و نقدهای وارد بر آن را توضیح دهم.
۷- می‌توانم کلیدواژه‌های درس را تعریف کنم و معادل انگلیسی آن‌ها را بشناسم.
۸- می‌توانم با مشارکت فعال در گروه، به یادگیری جمعی‌مان کمک کنم.


برنامه درسی  هفته هفتم
منبع مطالعاتی:
فصل ششم: جداسازی آموزشی و مناقشه بر سر هوش
کلمات کلیدی: شایسته‌سالاری، تحرک اجتماعی، برابری فرصت‌ها، هوش، IQ، به‌نژادگرایی، جبرگرایی ژنتیکی، سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی
نظریه/نظریه‌پردازان کلیدی: میلز، گرنت، هرشتاین، یانگ، برت
اهداف یادگیری:
۱- می‌توانم درباره چالش‌های جداسازی آموزشی بر اساس هوش و استعداد بحث کنم.
۲- می‌توانم نقش روانشناسی در شکلگیری نظام آموزشی تفکیک‌شده را تشخیص دهم.
۳- می‌توانم درباره اعتبار آزمون‌های هوش بر اساس شواهد و نظریات جامعه‌شناختی بحث کنم.
۴- می‌توانم درباره تاثیر خصوصی‌سازی مدارس بر برابری فرصت‌ها بحث کنم.
۵- می‌توانم شایسته‌سالاری را نقد کنم.
۶- می‌توانم کلیدواژه‌های درس را تعریف کنم و معادل انگلیسی آن‌ها را بشناسم.
۷- می‌توانم با مشارکت فعال در گروه، به یادگیری جمعی‌مان کمک کنم.


برنامه درسی  هفته هشتم
منبع مطالعاتی
: فصل هفتم: طبقه و تحرک اجتماعی
کلمات کلیدی: شایسته‌سالاری، طبقه اجتماعی، تحرک اجتماعی، پروپاگاندای فقر، سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی، منحنی گتسبی بزرگ، تاب‌آوری تحصیلی
ن
ظریه/نظریه‌پردازان کلیدی: مارکس، بوردیو، سویج، گلدتروپ
اهداف یادگیری:
۱- می‌توانم تاثیر طبقه بر پیشرفت تحصیلی را شناسایی کنم.
۲- می‌توانم مصادیق عدالت آموزشی را شناسایی کنم.
۳- می‌توانم رویکردهای جدید طبقه‌بندی اجتماعی را بشناسم.
۴- می‌توانم مصادیق ثروت و سرمایه را از دیدگاه جامعه‌شناختی نام ببرم و تعریف کنم.
۵- می‌توانم کلیدواژه‌های درس را تعریف کنم و معادل انگلیسی آن‌ها را بشناسم.
۶- می‌توانم با مشارکت فعال در گروه، به یادگیری جمعی‌مان کمک کنم.


برنامه درسی  هفته دهم
منبع مطالعاتی: فصل هشتم: چندفرهنگ‌گرایی، نژاد و قدرت
کلمات کلیدی: جداسازی، اسلام‌هراسی، فرهنگ‌زدایی، سلطه، هویت، پیوندگرایی، امتیاز سفید، ساختار قدرت، نقطه تلاقی، هبیتوس
نظریه/نظریه‌پردازان کلیدی: بوردیو، نظریه انتقادی نژاد
اهداف یادگیری:
۱- می‌توانم سیاست‌های چندفرهنگ‌گرایی در بریتانیا، امریکا و استرالیا را با هم مقایسه کنم.
۲- می‌توانم نظریه انتقادی نژاد را توضیح دهم.
۳- می‌توانم امتیاز سفید را شرح دهم و مصادیق آن را مثال بزنم.
۴- می‌توانم دلالت‌های ضمنی مسئله «دیگری بودن» را در مدارس تشخیص دهم.
۵- می‌توانم کلیدواژه‌های درس را تعریف کنم و معادل انگلیسی آن‌ها را بشناسم.
۶- می‌توانم با مشارکت فعال در گروه، به یادگیری جمعی‌مان کمک کنم.

 

برنامه درسی  هفته یازدهم
منبع مطالعاتی: فصل نهم: بازتعریف نقش‌های جنسیتی

کلمات کلیدی: مردانگی، فمینیسم آموزشی، لرزه جنسیتی، توانمندسازی، تغییر تحول‌گرا
نظریه/نظریه‌پردازان کلیدی: انواع نظریات فمینیستی
اهداف یادگیری:
۱- می‌توانم انواع نظریات فمینیستی را نام ببرم.
۲- می‌توانم دلالت‌های نظریات فمینیستی بر آموزش و پرورش را تشخیص دهم.
۳- می‌توانم کاربرد روش تحقیق فمینیستی را در مطالعات آموزش و پرورش توضیح دهم.
۴- می‌توانم کتاب درسی را با روش تحلیل محتوا بررسی کنم.
۵- می‌توانم کلیدواژه‌های درس را تعریف کنم و معادل انگلیسی آن‌ها را بشناسم.
۶- می‌توانم با مشارکت فعال در گروه، به یادگیری جمعی‌مان کمک کنم.

 

برنامه درسی  هفته دوازدهم
منبع مطالعاتی: فصل دهم: معلولیت و نیازهای آموزشی خاص

کلمات کلیدی: نیازهای خاص، مدل اجتماعی، مدل پزشکی، مدل پذیرش، مدل حق‌مدار، مبرساخت اجتماعی معلولیت، رویکرد نقص، ناتوانی، برچسب‌زنی، داغ ننگ، ادغام، شمول
نظریه/نظریه‌پردازان کلیدی: فوکو، بکر، تاملینسون
اهداف یادگیری:
۱- می‌توانم رویکردهای مختلف به مسئله معلولیت با هم مقایسه کنم.
۲- می‌توانم معلولیت را از منظر جامعه‌شناختی تحلیل کنم.
۳- می‌توانم درباره چالش‌ها و مسائل آموزش استثنایی بحث کنم.
۴- می‌توانم کلیدواژه‌های درس را تعریف کنم و معادل انگلیسی آن‌ها را بشناسم.
۵- می‌توانم با مشارکت فعال در گروه، به یادگیری جمعی‌مان کمک کنم.

 

  برنامه درسی  هفته سیزدهم
منبع مطالعاتی: فصل یازدهم:  برساخت اجتماعی کودکی

کلمات کلیدی: کودکی، چرخه عمر، اجتماعی شدن، کنترل اجتماعی، جامعه کودک‌محور، سراسربین
نظریه/نظریه‌پردازان کلیدی: فوکو
اهداف یادگیری:
۱- می‌توانم مفهوم کودکی را از منظر جامعه‌شناسی تعریف کنم.
۲- می‌توانم کنترل اجتماعی بر کودکان را تحلیل کنم.
۳- می‌توانم نظرات مختلف درباره جامعه کودک‌محور را نقد کنم.
۴- می‌توانم کلیدواژه‌های درس را تعریف کنم و معادل انگلیسی آن‌ها را بشناسم.
۵- می‌توانم با مشارکت فعال در گروه، به یادگیری جمعی‌مان کمک کنم.

 

برنامه درسی  هفته چهاردهم:
منبع مطالعاتی: فصل دوازدهم:  سیاستگذاری آموزشی

کلمات کلیدی: سیاست، دولت رفاه، شایسته‌سالاری، برابرسازی فرصت‌ها، تحرک اجتماعی، وفاق پساجنگ، مناظره بزرگ، سرمایه انسانی، اهداف درونی و بیرون آموزش و پرورش، استعمارزدایی از برنامه درسی
نظریه/نظریه‌پردازان کلیدی: سوسیالیسم، نئولیبرالیسم
اهداف یادگیری:
۱- می‌توانم سیاست‌های کلان آموزشی را تحلیل کنم.
۲- می‌توانم سیاست‌های تربیت معلم را تشخیص دهم.
۳- می‌توانم سیاست‌های برنامه درسی را تشخیص دهم.
۴- می‌توانم سیاست‌های عدالت آموزشی را تحلیل کنم.
۵- می‌توانم سیاست‌های تفکیک آموزشی را تحلیل کنم.
۶- می‌توانم کلیدواژه‌های درس را تعریف کنم و معادل انگلیسی آن‌ها را بشناسم.
۷- می‌توانم با مشارکت فعال در گروه، به یادگیری جمعی‌مان کمک کنم.

 

برنامه درسی  هفته پانزدهم:
منبع مطالعاتی: فصل سیزدهم: صدای کودکان

کلمات کلیدی: کودک‌محور، حقوق کودکان، صدای کودکان، جامعه‌شناسی نوین کودکی، هراس اخلاقی، جامعه پژوهشی، عملگرایی، آسیب‌پذیری ساختاری، ابرمشکلات، کنشگری سیاسی و قضایی، فلسفه برای کودک
نظریه/نظریه‌پردازان کلیدی: آریس، ورهارن، دیویی، لیپمن

اهداف یادگیری:
۱- می‌توانم مسئله کودکان را از منظر جامعه‌شناختی تحلیل کنم.
۲- می‌توانم مسئله کودکان را از منظر حقوقی توضیح دهم.
۳- می‌توانم روش‌های جلب مشارکت کودکان در مدارس را تشخیص دهم.
۴- می‌توانم اهمیت کننشگری اجتماعی-سیاسی کودکان را توضیح دهم.
۵- می‌توانم کلیدواژه‌های درس را تعریف کنم و معادل انگلیسی آن‌ها را بشناسم.
۶- می‌توانم با مشارکت فعال در گروه، به یادگیری جمعی‌مان کمک کنم.

مقاله اختصاصی آموزمَگ (™AmoozMAG) | مجله تخصّصی آموزش
استفاده از این مطلب با ذکر نام
آموزمگ و لینک amoozmag.com بلامانع است.

مطالب پیشنهادی

نظرات

در زمینه‌ی انتشار نظرات مخاطبان، رعایت برخی موارد ضروری است:
-- لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
-- «
آموزمَگ» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
-- «
آموزمَگ» از انتشار نظراتی که در آن‌ها رعایت ادب نشده باشد معذور است.
-- نظرات، پس از تأیید مدیر منتشر می‌شوند.

  1. م. سهرابی   يکشنبه ۱۷ بهمن ۱۴۰۰ --- ۱۵:۳۷:۳۴
    ۰

    طرح درس فوق‌العاده جامعی بود. از زحمات شما بسیار سپاسگزارم.

  2. حسینی   دوشنبه ۱۸ بهمن ۱۴۰۰ --- ۸:۱۵:۲۵
    ۰

    چند ماه پیش این کتاب را تهیه کردم. بسیار بروز و کاربردی است و از همین ترم به دانشجوها معرفیش کردم.

    بابت طرح درس هم بسیار ممنونم.
    پر توان باشید.

  3. مرادی   شنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۰ --- ۱۹:۳۰:۵۵
    ۰

    یک کتاب عالی برای درس جامعه شناسی آموزش و پرورش ✌

  4. حاتمی   جمعه ۶ اسفند ۱۴۰۰ --- ۲۱:۰۳:۰۷
    ۰

    عالی بود. خسته نباشید.

در پاسخ به