وجه مشترک انتظارات اکثر والدین از مدرسه تنها یک چیز است: مشق شب. به نظر می‌رسد مشق نوشتن، جزء جدایی‌ناپذیر از تعریف زندگی کودکی و نوجوانی شده است و کمتر کسی است که این بخش از زندگی خود را (البته با اشک و آه) به یاد نیاورد. اما امروزه تعداد روزافزونی از روان‌شناسان آموزشی در سراسر جهان، بیش از پیش، تاثیر و کارکرد این پدیده فراگیر را زیر سوال می‌برند. الفی کوهن* یکی از مشهورترین چهره‌های منتقد نظام آموزشی، بر این باور است که مشق شب چیزی جز یک فعالیت دردناک و بدون فایده نیست. او در کتاب "افسانه مشق شب"** به این نکته می‌پردازد که هیچ تحقیقی وجود ندارد که تاثیر مثبت تکالیف مدرسه را تائید کرده و رابطه مستقیمی بین انجام تکالیف مدرسه و موفقیت تحصیلی را به اثبات رسانده باشد. اگر شما هم بر سر تمام کردن مشق شب، تا دیرهنگام مشغول بحث و مجادله با فرزندتان هستید، حتما تجربه دست‌اولی از میزان استرس و ناراحتی حاصل از آن دارید. شاید برای کم کردن چنین استرسی باشد، که تعداد بیشتری از مدارس در جای‌جای جهان رفته‌رفته، دادن تکالیف و کار در منزل را برای دانش آموزان متوقف می‌کنند. درست است که مدارس بیشتری به نهضت "بدون مشق" یا "کیف در مدرسه" می‌پیوندند، اما فرایند اقناع والدین، کار ساده‌‌ای نبوده است. از آنجایی که والدین، نوشتن مشق و انجام تکالیف را جزوی از فرایند آموزش فرزندانشان می‌دانند، توضیح اینکه این رویه باید تغییر کند و فعالیت‌های دیگری با جای آن بنشیند، برای والدین و مسئولین مدارس کار دشواری بوده است. بسیاری از مدارسی که انجام تکالیف در منزل را متوقف کرده‌اند، بیشتر تمرکز خود را روی افزایش خلاقیت و شادابی کودکان قرار داده‌اند. به این صورت که به جای دادن مشق شب به دانش آموزان، از آنها می‌خواهند فعالیت‌های هنری، آزمایشگاهی و اجتماعی داشته باشند. با این حال منتقدین این رویکرد نوین، بر این باورند که زندگی سرشار از موقعیت‌هایی است که ما بدون اینکه بخواهیم و راضی باشیم ناگزیر از انجام دادن آنها هستیم. انجام تکالیف مدرسه هم در همین راستا به کودکان می‌آموزد با موقعیت‌هایی که دوست ندارند روبهرو شوند، کارهایی را که دوست ندارند ولی برای رشد و کمالشان لازم و ضروری است، انجام دهند و با این کار مهارت‌های زندگی را برای روبهرو شدن در آینده خود بیاموزند. اما الفی کوهن در پاسخ به این منتقدین بر این نکته تاکید می‌کند که اگر در انجام تکالیف، هیچ حق انتخابی نداشته باشید، پس قضاوت در مورد تاثیر مثبت یا منفی آن بر موفقیت شما بی‌معنی است. انجام این تکالیف نه تنها تاثیر مثبتی بر آینده کودکان ندارد بلکه به شدت احساس استقلال و خوداتکایی آنها را تضعیف می‌کند. آزمون‌های استاندارد یکی از دلایل ماندگاری گرایش به دادن تکالیف به دانش آموزان، پیروی از نظام آزمون‌های استاندارد است به این معنا که همه دانش‌آموزان صرف نظر از استعدادها و تفاوت‌هایشان، باید از عهده انجام تکالیف مشخصی بر آیند، معلومات مشخصی را کسب کنند، در امتحان‌های واحدی شرکت کنند و نمرات‌شان با هم و نیز با استاندارد کلی مقایسه شود. چه میزان تکلیف بس است؟ حال سوال اینجاست که راه حل چیست؟ انجمن ملی معلمین و والدین آمریکا پیشنهاد می‌کند که دانش آموزان مهدکودک نباید تکالیفی داشته باشند که بیش از 10 تا 20 دقیقه طول بکشد. این میزان برای مقطع پیش دبستانی به 30 تا 60 دقیقه در طول روز می‌رسد. کوهن باور دارد که سوال این نیست که چه میزان از تکالیف کافی است بلکه کیفیت کار، موضوع اصلی باید باشد. به نظر او بیشتر این تکالیف حتی به صرف دو دقیقه از وقت دانش‌آموز هم نمی‌ارزند." به نظر کوهن پیش‌فرض مدارس باید ندادن مشق شب باشد و تنها در موارد استثنایی و در صورت لزوم، تکالیف مقطعی به دانش‌آموزان داده شود. کوهن این دو سوال را پیش روی والدین قرار می‌دهد: آیا تکالیف موجب افزایش علاقه و هیجان کودک به یادگیری در مورد موضوع می‌شوند؟ آیا تکالیف به کودکان کمک می‌کنند در مورد موضوع سوالات عمیق‌تری در ذهن خود طرح کنند؟ آنچه شما می‌توانید انجام دهید به عنوان والدینی که می‌خواهید در مورد تکالیف فرزندانتان بیشتر تحقیق کنید، کوهن پیشنهاد می‌کند که سیاست‌های مدرسه را بررسی کنید. اگر معتقدید که تکالیف کمکی به یادگیری کودکتان نمی کند، با معلم، مدیر و سیاستگذاران مدرسه وارد گفتگو شوید. نقطه نظر خود را در جلسه اولیا و مربیان مطرح کنید با سایر والدین هم‌داستان شوید و برای توقف تکالیف پر حجم و آزار دهنده مدارس اقدامات قانونی انجام دهید. با وجود تمام بحث و جدل‌ها در مورد بودن یا نبودن تکالیف مدرسه، این موضوع هنوز نکات تاریک زیادی دارد و نیاز است دست‌اندرکاران حوزه آموزش، والدین آگاه و رسانه‌ها، بحث‌های پیرامون کیفیت و اهداف تکالیف مدرسه را عمیقا مورد بررسی و تجدید نظر قرار دهند. هرگز برای شروع یک تغییر دیر نیست. *Alfie Kohn ** The Homework Myth