در سال 2001 پس از آنکه اوکلاهاما یکی از اولین برنامههای پیشدبستانی فراگیر را راهاندازی کرد محققان دانشگاه جورجتاون شروع به پیگیری روند موفقیت تحصیلی کودکان پیشدبستانی در تمام طول دوران تحصیل خود در مدرسه و دانشگاه کردند.
در گزارش تازهای که در مجله تحلیل سیاستگذاری و مدیریت منتشر شده است محققان تاثیر غیرقابل انکار برنامه پیشدبستان را در موفقیت و سلامت دانشآموزان دبیرستانی نشان میدهند. این برنامه که تقریبا 70% کودکان 4 ساله را در بر میگیرد توجه زیادی را در سطح کشور امریکا برانگیخته است خصوصا در زمانی که بحث و جدلهای زیادی در سطح ملی در مورد میزان مفید فایده بودن برنامههای پیشدبستانی مطرح شده است.
پروفسور ویلیام گورملی از دانشگاه جورج تاون و یکی از همین گروه از محققین در این باره مصاحبهای را انجام داده است:
چرا این تحقیق اهمیت دارد؟
اهمیت این گزارش در آن است که نخستین تحقیق جامع و فراگیر در مورد میزان دستاوردهای برنامه پیشدبستانی در سطحی وسیع و به صورت پیمایشی است. این تحقیق نشان میدهد دانشآموزان دبیرستانی که قبلا در برنامه پیشدبستانی شرکت نمودهاند نمرات بالاتری در امتحانات ریاضی میگیرند و اغلب از دانشآموزان ممتاز به شمار میآیند و کمتر مردود میشوند.
فرضیه ما بر این بود که به سبب عملکرد خوب و مثبت دانشآموزان، معلمان نیز حداکثر توانایی خود را برای بالابردن کیفیت آموزش به کار بسته و بهطور کلی سطح تحصیلی کلاس را بالا برده بودند. به عبارت دیگر تدریس در کلاس ها به طور قابل ملاحظهای برای این دانشآموزان مفید و انگیزهبخش بوده است.
به طور کلی آموزش پیشدبستان، آمادگی یادگیری دانشآموزان را افزایش میدهد.
شما دقیقا چه چیزی را اندازهگیری کردید؟
ما بر روی سنجههایی تمرکز کردیم که به سادگی از طریق مدارس به طور معمول گردآوری و مستند میشوند از جمله نمرات امتحانات سراسری، معدل و نمرات کلاسی، میزان شرکت در کلاسها، حضور دانشآموزان در دورههای آموزشی پیشرفته، ضریب مردودی و مشروطی دانشآموزان.
در نتایج اولیه معلوم شد کودکان این تحقیق فعالیت بیشتری در کلاس داشته، کمتر ترسو، با اعتماد به نفس بیشتر بودند با یک استثنا: پسران سیاهپوست به نسبت همکلاسیهای سفیدپوست یا لاتینتبار عملکرد ضعیف تری داشتند. چرا؟
نتایج این تحقیق در خصوص دانشآموزان افریقاییتبار نسبت به سایر گروههای قومی و نژآدی امیدوار کننده نیست. سایر پژوهشها در این زمینه نیز متاسفانه نتایج مشابهی داشته است. اما به هر حال چیزی که در مورد تمام دانشآموزان فارغ از هر پیشنیه نژادی یا قومی وجود داشت این که این کودکان در دبیرستان بسیار کمتر از سایر گروهها، با خطر مردودی مواجه هستند.
این دستاورد بسیار مهمی است زیرا مردودی معمولا با مجموع عملکرد دانشآموز در مدرسه ضعیف باشد، نمرات پائین، غیبت از کلاس، ضریب بزهکاری بالا و سطح درآمد کمتری در آینده شغلی دانشآموزان همبستگی دارد.
با این حال همچنان کودکان لاتین تبار عملکرد مثبت بیشتری در مدرسه نسبت به همسالان سیاه پوست خود دارند برای مثال نوآموزان پیشدبستانیها پس از 9 ماه آموزش زبان انگلیسی به خوبی توانایی خواندن را پیدا میکنند.
شما گفتید که یکی از عوامل مهم موفقیت کودکان این برنامه، کیفیت بالای برنامه است. منظور شما از کیفیت بالا چیست؟
به طور کلی دو راه مختلف برای اندازهگیری کیفی برنامههای پیشدبستانی وجود دارد. اولین آن تمرکز بر سطح آموزشی معلمان و نسبت دانشآموز به معلم در کلاسهای درس است. این مسائل به خوبی در این برنامه مدنظر قرار گرفته است. هر معلم حداقل دارای مدرک لیسانس در آموزش پیشدبستانی است. آنها دستمزدی برابر با معلمان دوره ابتدایی مدارس دریافت میکنند. همچنین به ازای هر 10 کودک یک مربی پیشدبستانی وجود دارد.
هزینهها چطور؟
بنابر تخمین ما هزینه یک دوره پیشدبستانی روزانه حدود 10 هزار دلار به ازای هر کودک است. اما تحقیقات ما نشان میدهد دستاوردهای بلندمدت این برنامه، هزینه زیاد کوتاه مدت آن را به خوبی توجیه میکند به طوریکه سبب میشود دو برابر هزینه صرف شده در این دوره در بلندمدت صرفهجویی شود.
بنابراین مالیاتدهندگان میتوانند خیال خود را راحت کنند که سرمایهگذاری بر تحصیلات پیشدبستان به نتایج مطلوب میانجامد. اما آیا میتوان گفت که یک برنامه پیشدبستانی باکیفیت میتواند از شکست تحصیلی کودکان جلوگیری کند؟
پاسخ به این پرسش ساده نیست. تعداد زیادی از دانشآموزان به خصوص معلولان از کمبود عزت نفس رنج میبرند آنها توانایی و موفقیت خود را باور ندارند شاید از همین روست که یک برنامه پیشدبستانی باکیفیت اهمیت مییابد.
ما لزوما نمیدانیم در ذهن کودکان چه میگذارد. ما نمیدانیم در کلاسهای درس دوره ابتدایی و دبیرستان چه اتفاقی در انتظار دانشآموزان است. اما آنچه میدانیم آن است که برنامه پیشدبستانی به بسیاری از کودکان کمک میکند که همچنان خود را در جاده موفقیت تحصیلی نگه دارند و تا پایان دبیرستان را با نتایج قابل قبولی طی نمایند.
آیا برنامه پیشدبستانی فراگیر اوکلاهاما میتواند الگویی برای همه کشور باشد؟
بله اوکلاهاما تعهد جدی خود را به آموزش دوره پیشدبستانی در طول دو دهه نشان داده است و از حمایت اجتماعی عظیمی برای تعلیم و تربیت کودکان خردسال برخوردر است.
آیا یافتههای تحقیق شما میتواننند بر بحث و جدلها در مورد نتایج بلند مدت آموزش پیشدبستانی در سراسر کشور تاثیر بگذارد؟
یافتههای این پژوهش بار دیگر بر اهمیت کیفیت آموزش، به کارگیری معلمان مجرب و آموزشدیده صحه میگذارند؛ معلمانی که به خوبی آموزشدیده و آماده صرف وقتشان برای آموزش سواد، ریاضی و علوم هستند.